Innowacyjny projekt „Optymalizacja zapobiegania rakowi jelita grubego poprzez wykorzystanie sztucznej inteligencji” (OperA).

Posted on by Magdalena Sokołowska

OperA

Klinika Gastroenterologii Onkologicznej i Zakład Profilaktyki Nowotworów Narodowego Instytutu Onkologii realizuje innowacyjny projekt „Optymalizacja zapobiegania rakowi jelita grubego poprzez  wykorzystanie sztucznej inteligencji” (OperA).

Projekt  finansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Horyzont  Europa.

Cel główny projektu

Poprawa diagnostyki i leczenia raka jelita grubego i polipów poprzez wdrożenie spersonalizowanej diagnostyki i  leczenia pacjenta z zastosowaniem sztucznej inteligencji (AI) w badaniach kolonoskopowych.

Główne zadanie projektu

„Sztuczna inteligencja w kolonoskopii w celu zapobiegania nowotworom” (ACCEPT) jest międzynarodowym, niekomercyjnym, randomizowanym badaniem klinicznym z zastosowaniem sztucznej inteligencji (Artificial Intelligence – AI), opartym na narodowych programach badań przesiewowych
raka jelita grubego. Do projektu zostanie włączonych około 220 000 uczestników w Norwegii, Polsce, Hiszpanii, Włoszech, Danii, Szwecji i Japonii, którzy zostaną poddani pierwotnemu badaniu kolonoskopowemu lub kolonoskopii po uzyskaniu pozytywnego wyniku testu przesiewowego FIT (badanie na krew utajoną w kale).

Uczestnicy zostaną przydzieleni do kolonoskopii z użyciem lub bez użycia AI do wykrywania polipów.

Jaki jest cel badania?

Sprawdzenie czy zastosowanie sztucznej inteligencji w kolonoskopii w ramach populacyjnych programów badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego ma istotny wpływ na poprawę skuteczności profilaktyki raka jelita grubego w porównaniu do standardowych badań przesiewowych bez użycia AI.

Co stanowi o wartości innowacyjnej badania?

Skuteczne wykrywanie polipów w trakcie kolonoskopii zależy od indywidualnych umiejętności lekarza. Dowody naukowe wskazują, że  sztuczna inteligencja w badaniach endoskopowych jelita grubego może zwiększyć wskaźnik wykrywalności polipów o 50% co w konsekwencji może przyczynić się do zwiększenia skuteczności badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego nawet o 30%.

Kto może wziąć udział w badaniu w Polsce?

W programie mogą wziąć udział osoby, które kwalifikują się do udziału  Programie Badań Przesiewowych raka jelita grubego (link)

W Polsce do badań profilaktycznej kolonoskopii kwalifikują się osoby:

  • bez objawów klinicznych sugerujących nowotwór jelita grubego, które nie miały wykonanej kolonoskopii w ciągu ostatnich 10 lat, oraz spełniają kryterium wiekowe:
  • 50-65 lat lub
  • 40-49 lat posiadające krewnego pierwszego stopnia, u którego rozpoznano nowotwór jelita grubego.

Badanie wykonuje się w trybie ambulatoryjnym, do udziału w programie nie jest wymagane skierowanie. Wystarczy, że pacjent jest w grupie wiekowej, która kwalifikuje się do wykonania przesiewowej kolonoskopii i zgłosi się do placówki realizującej program. Kwalifikacja do badania odbywać się będzie na podstawie wypełnionej przez pacjenta ankiety (link).

Dlaczego warto wziąć udział w badaniu?

Skuteczność kolonoskopii jako badania przesiewowego zależy od umiejętności wykrywania polipów. Uważa się, że dzięki zastosowaniu AI szansa na zapobieganie rakowi jelita zwiększa się o 30%.

Uczestnicy badania zostaną poddani 10 letniej obserwacji co poprzez zapewnienie dostępu do procedur medycznych i diagnostyki na wysokim poziomie pozwoli na aktywną profilaktykę raka jelita grubego.

Gdzie można wziąć udział w projekcie w Polsce:

  1. Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 02-78, ul. Roentgena 5, tel: 22 546 24 45 lub 22 546 32 91 lub 22 546 30 56 lub 22 546 21 16 lub 22 546 20 53
  2. ENDOMED Janusz Romanowski s. j., Radom 26-610 ul. Jana Kilińskiego 5, tel: 48 640 02 35
  3. H-T. Centrum Medyczne Spółka z o.o. Spk. k., Tychy, Aleja Bielska 105, tel: 32 217 53 60
  4. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Centrum Gastroenterologii”, Wodzisław Śląski, ul. Jana Pawła II 6, 8, tel: 32 750 14 78, 662 207 589
  5. NZOZ ENDOMED Buszkiewicz Gabryniewski s.j., 66-400 Gorzów Wielkopolski, ul. kard. Stefana Wyszyńskiego 155, tel. 730 630 080
  6. Specjalistyczne Centrum Diagnostyczno-Zabiegowe MEDICINA, Kraków, ul. Barska 12, tel:12 204 10 10

W jaki sposób realizowany jest projekt OperA?

Projekt realizowany jest w konsorcjum, którego liderem jest Uniwersytet w Oslo (UiO)
a uczestnikami oprócz Narodowego Instytutu Onkologii  są:

  1. Oslo Universitetssykehus HF, Norwegia
  2. Stiftelsen Magic Evidence Ecosystem, Norwegia
  3. Aarhus Universitet, Dania
  4. Karolinska Institutet, Szwecja
  5. Fundacio Clinic per a la Recerca Biomedica, Hiszpania
  6. Hospital Clinic de Barcelona, Hiszpania
  7. Humanitas Mirasole SPA , Włochy
  8. Universitaetsklinikum Hamburg-Eppendorf, Niemcy
  9. Ethniko kai Kapodistriako Panepistimio Athinon, Grecja
  10. Beth Israel Deaconess Medical Center, Inc Non Profit Corporation, Stany Zjednoczone
  11. The Pennsylvania State University, Stany Zjednoczone
  12. King’s College Hospital NHS Foundation Trust, Wielka Brytania
  13. University College London, Wielka Brytania
  14. Maplesoft Europe Limited UK, Wielka Brytania
  15. Showa University, Japonia
  16. Tokai National Higher Education, Andresearch System, National Universitycorporation, Japonia

 

Konsorcjum badawcze, w skład którego wchodzą światowej klasy eksperci z dziedziny gastroenterologii, uczenia maszynowego, badań przesiewowych nowotworów, biostatystyki, modelowania chorób oraz etyki i prawa w medycynie z dziewięciu krajów europejskich, USA i Japonii jest zbudowane tak aby zapewnić maksymalizację wykonania celów projektu. W skład konsorcjum wchodzi również firma z branży sztucznej inteligencji, której zadaniem jest zintegrowanie algorytmu uczenia maszynowego
z oprogramowaniem zgodnie z normami zarządzania jakością. Zakłada się, że projekt będzie miał znaczący wpływ na zarówno na pacjentów jak i społeczeństwo oraz gospodarkę w Europie i na świecie.

Jakie są oczekiwane rezultaty projektu?

Założeniem projektu jest to, aby po upowszechnieniu się nowej technologii w Europie odnotowane zostało:

– zmniejszenie liczby zgonów z powodu raka jelita grubego o 6 000 oraz

– zaoszczędzenie 720 milionów euro rocznie środków przeznaczonych na leczenie pacjentów z powodu raka jelita grubego.

 

Projekt jest zgodny z zaleceniami unijnego programu badań przesiewowych w kierunku raka,  przyjętego przez Radę ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów Unii Europejskiej 9 grudnia 2022 r., który jest inicjatywą przewodnią Europejskiego Planu Walki z Rakiem.

 

Wysokość grantu: 4 674 996.00 EU, w tym dla NIO: 250 000.00 EUR

Numer projektu: HORIZON-HLTH-2021-DISEASE-04-04

Rodzaj działania: HORIZON Research and Innovation Actions

Instytucja przyznająca dofinansowanie: Europejska Agencja Wykonawcza ds. Zdrowia i Technologii Cyfrowych (HADEA)

Data rozpoczęcia projektu: 1 września 2022 r.

Data zakończenia projektu: 31 sierpnia 2027 r.

Czas trwania projektu: 60 miesięcy

Kierownikiem projektu i głównym badaczem jest prof. dr hab. n. med. Yuichi Mori (Uniwersytet w Oslo)

Kierownikiem projektu i głównym badaczem po stronie polskiej jest prof. dr hab. n. med. Michał
F. Kamiński (NIO)

Koordynatorem projektu po stronie polskiej jest Anna Chwałek (NIO)